Hãy phòng bị cho những khi xảy ra động đất vào mùa mưa tại huyện Tu Mơ Rông (Hbra ngă lo ptau tney dăi cong mê a huyện Tu Mơ Rông)

Hãy phòng bị cho những khi xảy ra động đất vào mùa mưa

tại huyện Tu Mơ Rông

Hbra ngă lo ptau tney dăi cong mê a huyện Tu Mơ Rông

Động đất là gì:

Ptâu tnêy la klai:

(1) Động đất là hiện tượng mặt đất rung chuyển.

Ptâu tnêy la tnêy tdro tdrêng.

(2) Động đất xảy ra thình lình, không biết lúc nào sẽ xảy ra.

Ptâu tnêy la oh ta nai hdrô'i.

(3) Khi xảy ra động đất, có thể xảy ra tai họa tiếp theo.

Dtrêng ptau tnêy xuân ăi tdroă e hă.

- Sóng thần (sóng lớn) từ biển sẽ tràn vào lục địa.

Sóng thần a biển xuân mót dăi tnêy king

- Núi sẽ sạt lở. Tòa nhà, đường sá sẽ hư hỏng.

Ngo rhê. Hnghê hneăm, tru'âng lă tnhe nheăng

- Điện, ga, nước sẽ ngưng hoạt động.

Điện, ga, tea pa ta u pă

- Điện thoại di động sẽ không sử dụng được.

Điện thoại di động xuân pa u pă dai

Đối với các khu vực hay xảy ra động đất cần:

Ah ti'u nhă ptâu tnêy di do:

1. Chuẩn bị trước.

Hbra hdr'ôi

(1) Nâng cao sức chống chịu cho ngôi nhà của bạn trong tình huống động đất

Kdâu pro hnghê hneăm pin y kră drêng lo ptâu tnêy

Đánh giá sức chống chịu của ngôi nhà bạn ở trong tình huống động đất, và nâng cao sức chống chịu đó qua các bước như cố định chắc chắn đồ gia dụng và phủ lớp chống vỡ lên kính cửa sổ.

Ngăn dê'y hnghy hneăm bay hôm kră drêng ptâu tnêy, va 'nai pro y kră răc ngăn kăi tung hnghê pôi ta tne'ang kính a peăng.

(2) Dự trữ nước và thực phẩm

Kdi'ng châu tea băng kăi ka

Bạn nên dự trữ sẵn nước uống và thực phẩm đủ dùng trong ít nhất ba ngày. Bạn cũng nên chuẩn bị sẵn radio và đèn pin.

Pin h'bra châu tea ôu băng kăi ka tu'm va dai ya 'o păi hay. Klêy me xuân hbra roe kă rju'i bă on đèn pin.

(3) Tham gia vào khóa huấn luyện ứng phó với thảm họa

T Ru'm hnhôk bă mau khu va hne huấn luyện ứng phó với thảm họa

Hiểu rõ hơn về dân cư ở địa phương của bạn bằng cách tham gia tích cực vào khóa huấn luyện ứng phó với thảm họa ở địa phương.

Nai hênh ti'u vai kra d'ê plê plă pìn bă hnhôk meăm hream bă khóa huấn luyện với thảm họa d'ê plê plă

(4) Thảo luận với gia đình bạn về sự chuẩn bị sẵn để ứng phó với thảm họa: Xác định trước với nhau về cách giữ liên lạc và nơi sẽ trú ẩn.

'No 'nêng bă hnghêy rpo'ng on veăng va 'nai hbra va ứng phó bă thảm họa: Pto pchăn rp'o hdrô'i va lă troh ă ti'u va kmoa.

2. Việc phải làm sau khi xảy ra một trận động đất

Cheăng va pêy drêng roh ptau tnây

(1) Hai phút đầu sau khi xảy ra một trận động đất

Pe'a phút ah poăng klêy ptâu tnêy

* Tự bảo vệ bản thân: Tránh xa các đồ đạc có thể bị đổ, và nấp dưới bàn làm việc hoặc bàn ăn. Không được hoảng loạn và chạy ra ngoài.

Răk ngăn dêy knă cha: Had y rnghê' kăi va ktong, khmoa kdàm bàn pêy cheăng bàn ka ô. Poi ta kdra bă ktao had la kong.

(2) Ngay khi xảy ra động đất

Klêy ptâu tnêy

* Phòng chống hỏa hoạn và đảm bảo đường thoát:

Hbra ngăn lo cheăo on bă đảm bảo tro'a ktao had

Khóa các van ga và rút phích cắm dây điện. Nếu có sự cố phát lửa thì bình tĩnh dập tắt. Đảm bảo đường thoát bằng cách mở cửa ra vào và cửa sổ.

Khóa van ga bă bloe phích cắm kxăy điện. Drêng lo ăi tdroă ptau cheăo meăm bình tĩnh tâu kpa. Đảm bảo troăng ktao had me pìn lô 'bo can, lô 'bo peă

(3) Ba ngày đầu sau trận động đất

Păi hai a p'oa klêy ptâu tnêy

- Đảm bảo rằng gia đình bạn an toàn, và đề phòng dư chấn: Tránh xa nhà cửa đang bắt đầu sập xuống. Gọi hàng xóm của bạn, và tùy theo tình hình mà đi bộ đến nơi trú ẩn.

Đảm bảo on veăng pin an toàn, bă đề phòng dư chấn: Da rngh'ê  hnghêy hneăm săp va ktòng. Kbông xoi plê plă pin ngăn troă va lă chêng troh a ti'u va kmoa ô'i.

- Hỗ trợ hàng xóm trong việc dập lửa, cứu hộ, và cứu viện: Phối hợp với hàng xóm của bạn để dập lửa và cứu hộ, chăm sóc những người bị thương.

Veăng plê plă kpa on, cứu hộ, và cứu viện: Phối hợp bă plê plă pin va kpa on, bă cứu hộ, chăm sóc mau khu ròng ră.

- Tự lo liệu cho bản thân: Sử dụng nước uống và thực phẩm mà bạn đã dự trữ. Cẩn thận với các tin đồn sai sự thật và chỉ tin vào những thông tin đúng.

Meăm ngă dêy knă cha: Âu tea ka kăi pin heăng kdi'ng chô. Pôi ta loi rkông tô'i xôi oh ty tro bă chỉ loi rkong tô'i xôi tro pa 'nàng.

(4) Từ ngày thứ tư trở đi

Sắp hai ma pu'n là 'nai

Sống sót và Hồi phục: Ngay cả sau bốn ngày, bạn vẫn nên đề phòng dư chấn. Cập nhật thông tin. Vượt lên khó khăn để đưa mọi thứ trở lại bình thường.\

Meăm u reh: Troh hài ma pu'n pin xuân hbra đề phòng dư chấn. Cập nhật thông tin. Klêy mê kdôu meăm pêy cha rem tdoă 'lo cho tro tneăn mu tiah a poă nah.

3. Việc phải làm trong khi xảy ra động đất

Tdroă va pêy drêng ptâu tnêy

(1) Ngưng lái xe.

Ptay ve rx'e

- Giữ chắc vô-lăng, tấp vào bên phải đường, và tắt máy xe.

Răng y kră vô – lăng, mot la pa k'ing tru'âng pa 'mă, bă kpa máy rx'e

- Đến khi rung chấn giảm bớt, bình tĩnh đánh giá tình hình xung quanh bạn và dùng radio trong xe để cập nhật thông tin.

Klêy kă tdro ô'I pa ya, meăm ngăn pa ki'ng pin klêy me ngăn, hmăng rojiu tung rx'e va 'nai tdroă e neăo.

- Nếu bạn cần phải đến nơi trú ẩn, hãy để lại chìa khóa trong ổ khóa và không khóa cửa xe. Mang theo các giấy tờ kiểm tra phương tiện và các vật dụng quan trọng khác theo và đi bộ đến nơi trú ẩn.

Tang pin va hêng had khmoa vo' e, pin chô chìa khóa tung ổ rx'e bă poi ta khóa 'bo rx'e răng y tai kăi hlă rx'e kăi dai tung me lăm troh a ti'u va k'moa.

(2) Khi trên đường

Drêng dăi lă drông troă

- Đừng đứng yên một chỗ. Sử dụng túi xách hoặc vật khác để bảo vệ đầu của bạn không bị những vật như kính hay biển hiệu tòa nhà rơi trúng, và tìm kiếm nơi trú ẩn ở khu vực trống hoặc công viên.

Pôi ta ô'i môi ti'u. Xo ktong pô hoặc kăi e hdăng têy ko pin pôi ta tro kăi kleh mu tiah kính mu tiah kăi e kleh săp a hnghê hênh ra, bă tu tă ti'u va khmoa a ti'u 'ba hoặc công viên.

- Đừng đến gần tường gạch không nung (gạch xỉ than) hoặc máy bán hàng tự động.

Pôi ta lă a che mnăch hnghê oh ty kră hoặc máy te tmeăm tự động.

- Đề phòng các cột sóng điện thoại sắp đổ và dây điện đang treo lủng lẳng.

Hbra ngă loă tră têk điện thoại săp va ktong bă kxăy điện oh ty hai roa.

- Nếu không có khoảng trống nào gần đó, hãy bình tĩnh đánh giá tình hình xung quanh bạn và chuyển đến nơi an toàn hơn, tránh xa các tòa nhà cao tầng.

Drêng oh ty ăi ti'u 'ba a che me, meăm tu ngă pa king pin ô'I me va lă troh a ti'u kmoa 'ba le'm, had rnghê' hnghê hênh ra.

(3) Khi gần bờ biển, sông, suối, ao hồ: Nếu bạn cảm thấy rung chấn, ngay lập tức hãy tìm đến vùng đất cao, an toàn. Tránh xa bờ biển, sông, suối, ao hồ cho đến khi hết dư chấn.

Drêng che a k'ing biển, thông, tea, hno'ng kan: Drêng pin tang tnêy tdro, had tdrêng troh a ti'u ngo, 'ba le'm had rhnghe'  a king biển thông tea, hno'ng kan troh a ti'u heăng tai dư chấn.

 Bài viết có tham khảo kinh nghiệm và hình ảnh của Nhật Bản trong chuyến học tập ngắn hạn từ 30/6 -11/7/2024 của đồng chí Võ Trung Mạnh - Phó Bí thư Huyện uỷ, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông